SAGA3ÞV05 - Þjóðarmorð og voðaverk á 20.-21. öld

Einingafjöldi: 5
Þrep: 3
Forkröfur: SAGA1MU05 og SAGA2MN05
Eftir helför nasista gegn gyðingum og fleiri hópum var gjarnan sagt „aldrei aftur“. Það „loforð“ hefur margoft verið svikið síðan þá. Í áfanganum á að skoða 20. og 21. öldina og líta á það sem flokkað hefur verið sem þjóðarmorð og/eða voðaverk en einnig verður skoðað hugtak sem farið var að nota um 1990; þjóðernishreinsanir. Því miður er af mörgu að taka í áfanga sem þessum. Efnistökin verða þau að með lestri, áhorfi og verkefnavinnu eiga nemendur að kynna sér ýmis þjóðarmorð og voðaverk sem framin hafa verið á sl. rúmum hundrað árum einkum af opinberum aðilum eða ríkisstjórnum. Einnig á að skoða refsingar og stríðsglæpadómstóla. Meðal þess sem skoðað verður er: Kongó á Leopoldstímanum, Namibía: Herero fólkið, Armenía 1915, Sovétríkin: hreinsanirnar og hungursneyðin í Úkraínu, helförin, voðaverk Japana í Kína, stóra stökkið og menningarbyltingin í Kína, Kambódía árið núll, Rúanda, Darfúr, Austur Kongó og fleira.

Þekkingarviðmið

Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:

  • hugtakinu þjóðarmorð, hvenær það varð til og hvers vegna
  • skilgreiningu þess hugtaks
  • þjóðernishreinsunum og geti skilgreint hugtakið
  • stríðsglæpadómstólum og hvar þeir eru starfandi
  • helstu þjóðarmorðum/voðaverkum sem tengjast efninu, geti áttað sig á umfangi þeirra og orsökum og hvað olli þeirri skelfingu sem atburðurinn hafði í för með sér

Leikniviðmið

Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:

  • beita sjálfstæðum vinnubrögðum við öflun heimilda og úrvinnslu þeirra
  • tjá sig í ræðu og riti um efni áfangans, rökræða efnið og geta miðlað því á fjölbreyttan máta
  • skilgreina þau hugtök sem áfanginn fjallar um
  • greina áreiðanleika heimilda og upplýsinga sem er að finna um efnið
  • lesa fræðilega texta á íslensku og erlendum málum um efni áfangans

Hæfniviðmið

Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

  • skilgreina orsakir þessara voðaverka, gera sér grein fyrir afleiðingum þeirra bæði staðbundið og á heimsvísu
  • átta sig á hvers vegna leiðtogar og hópar hvetja til voðaverka gegn þjóðum, þjóðarbrotum og etnískum hópum
  • útskýra hvers vegna alþjóðasamfélagið leggur svo mikla áherslu á að koma í veg fyrir þjóðarmorð og þjóðernishreinsanir
  • greina orsakir þess að stórþjóðir og alþjóðastofnanir eru oft svifaseinar og getulitlar í málum þeim sem áfanginn fjallar um.
Nánari upplýsingar á námskrá.is